Jednym z głównych priorytetów Państwa Włoskiego jest dążenie do wdrażania polityki mającej na celu przezwyciężenie wszelkich przeszkód, niezależnie od ich rodzaju, które uniemożliwiają obywatelom korzystanie z podstawowych praw równości, godności społecznej i aktywnego udziału w życiu społecznym kraju.
We włoskim systemie prawnym istnieją środki pomocy społecznej o charakterze szczególnym i inne o charakterze ogólnym.
Generalnie zasady redystrybucji dóbr we Włoszech zależą od statusu pracownika. Przejawem zaangażowania Państwa na rzecz pracowników jest art. 38 Konstytucji.
W artykule tym zostały szczegółowo określone sytuacje, w jakich pracownikom gwarantuje się odpowiednie środki na zaspokojenie ich potrzeb życiowych w przypadku niemożności wykonywania pracy. Takie sytuacje to: wypadek, choroba, niepełnosprawność, podeszły wiek i przymusowe bezrobocie. W takich sytuacjach jest możliwa pomoc finansowa dzięki składkom wpłacanym przez wszystkich pracowników i pracodawców do Krajowego Instytutu Ubezpieczeń Społecznych (INPS) -Istituto Nazionale Previdenza Sociale.
Oprócz tego, należy przypomnieć inną podstawową zasadę, zgodnie z którą, każdy obywatel niezdolny do pracy i pozbawiony środków do życia, ma prawo do pomocy społecznej. Zgodnie z tą zasadą, gdy odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne nie są wystarczające do emerytury, przyznawane są renty inwalidzkie i emerytury socjalne.
Wśród środków o charakterze ogólnym, dotyczących wszystkich mieszkańców Włoch, należy wymienić dostęp do obowiązkowej edukacji, a przede wszystkim do krajowego systemu opieki zdrowotnej, który zapewnia wszystkim bezpłatny, podstawowy poziom opieki zdrowotnej.
Niedawno wprowadzony został tak zwany “dochód podstawowy” (Reddito di Cittadinanza), służący zwalczaniu ubóstwa i przeznaczony dla tych, którzy mieszkają we Włoszech od co najmniej 10 lat i mają dochody i majątek poniżej określonych progów.
